Dzhe
Dzhe or Gea (Џ џ; italics: Џ џ) is a letter of the Cyrillic script used in Macedonian and varieties of Serbo-Croatian (Bosnian, Montenegrin, and Serbian) to represent the voiced postalveolar affricate /d͡ʒ/, like the pronunciation of j in “jump”.
Cyrillic letter Dzhe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Phonetic usage: | [dʒ] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
The Cyrillic script | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Slavic letters | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Non-Slavic letters | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Archaic letters | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dzhe corresponds in other Cyrillic alphabets to the digraphs дж or чж, or to the letters Che with descender (Ҷ ҷ), Che with vertical stroke (Ҹ ҹ), Khakassian Che (Ӌ ӌ), Zhe with breve (Ӂ ӂ), Zhe with diaeresis (Ӝ ӝ), or Zhje (Җ җ).
In the Latin version of Serbo-Croatian, it corresponds with the digraph dž which, like the digraphs lj and nj, is treated as a single letter, including in crossword puzzles and for purposes of collation.
Abkhaz uses it to represent the voiced retroflex affricate /ɖʐ/. The ligature џь is used to represent the /dʒ/ sound.
History
The letter Dzhe was first used in the 15th-century Romanian Cyrillic alphabet, as a modified form of the letter ч.[1] Serbian scribes began using it in the 17th century.[2] Vuk Karadžić included it in his Cyrillic script reform, when the letter entered widespread use.[1]
Related letters and other similar characters
- DŽ Dž dž : Latin letter Dz with caron
- J j : Latin letter J
- G g : Latin letter soft G, the romanization and Latin equivalent of ⟨џ⟩ in the Romanian Cyrillic alphabet
Preview | Џ | џ | ||
---|---|---|---|---|
Unicode name | CYRILLIC CAPITAL LETTER DZHE | CYRILLIC SMALL LETTER DZHE | ||
Encodings | decimal | hex | decimal | hex |
Unicode | 1039 | U+040F | 1119 | U+045F |
UTF-8 | 208 143 | D0 8F | 209 159 | D1 9F |
Numeric character reference | Џ | Џ | џ | џ |
Named character reference | Џ | џ | ||
Code page 855 | 155 | 9B | 154 | 9A |
Windows-1251 | 143 | 8F | 159 | 9F |
ISO-8859-5 | 175 | AF | 255 | FF |
Macintosh Cyrillic | 218 | DA | 219 | DB |
References
- Maretić, Tomislav. Gramatika i stilistika hrvatskoga ili srpskoga književnog jezika. 1899.
- Petar Đorđić, "Istorija srpske ćirilice", Belgrade 1970, p. 203